Dobiegł końca trwający cztery lata międzynarodowy projekt badawczy Innova Concrete. Wzięło w nim udział 29 instytucji z 11 krajów na całym świecie. Głównym założeniem przedsięwzięcia jest popularyzacja wiedzy na temat wartości betonowych pomników historii, powstałych w XX wieku. Jednym z badanych obiektów była wrocławska Hala Stulecia.
W dniach od 1 do 4 grudnia 2021 r. w Kadyksie (Hiszpania) odbył się cykl spotkań i warsztatów podsumowujących międzynarodowy projekt badawczy Innova Concrete (Innovative materials and techniques for the conservation of the 20th century concrete – based cultural heritage) finansowany przez Unię Europejską w ramach Programu Horyzont 2020. Przedsięwzięcie zrzesza 29 partnerów, głównie z Europy, ale również z USA i Argentyny. Hala Stulecia była jedynym spośród wszystkich badanych obiektów, który znajduje się na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO. W projekcie wziął udział zespół specjalistów z różnych dziedzin, dla których wspólnym mianownikiem jest ochrona i konserwacja historycznych obiektów betonowych.
Celem projektu jest wypracowanie nowoczesnych produktów, metod naprawy, rekonstrukcji i zabezpieczania zabytkowego betonu w oparciu o specjalistyczne badania diagnostyczne na wybranych budowlach z całego świata. Hala Stulecia, której uroczyste otwarcie miało miejsce w 1913 r., a zaprojektował ją Max Berg, jest obiektem wybitnym i przełomowym w historii architektury, przykładem jednego z największych osiągnięć przedwojennego modernizmu. Jej udział w projekcie Innova Concrete dostarczył cenną wiedzę zespołowi badawczemu na temat stosowanego na początku XX wieku zbrojonego betonu.
W Hali Stulecia przeprowadzono próby z zastosowaniem środków naprawczych i konserwatorskich, rozwijanych i testowanych w ramach projektu. Badania były realizowane wg ogólnej koncepcji koordynatora projektu – Uniwersytetu w Kadyksie (Universidad de Cadiz) z udziałem instytut CNR (Consiglio Nazionale delle Ricerche) z Włoch, lidera jednego
z tzw. pakietów roboczych. W badaniach uczestniczył również zespół naukowców z Katedry Konstrukcji Budowlanych, Wydziału Budownictwa Lądowego i Wodnego Politechniki Wrocławskiej w składzie: prof. dr hab. inż. Jerzy Jasieńko, dr inż. Krzysztof Raszczuk,
mgr inż. Mateusz Moczko. Zespół ten we współpracy z Muzeum Architektury we Wrocławiu brał już udział w badaniach naukowych nad Halą Stulecia, między innymi w ramach wcześniejszego projektu badawczego amerykańskiej Fundacji Getty’ego.
Szczegóły wyjaśnia dr inż. Krzysztof Raszczuk z Politechniki Wrocławskiej – W ramach badań prowadzonych w projekcie Innova Concrete analizowano między innymi efektywność zastosowania na powierzchni próbnych tzw. konsolidantów UCA-T oraz TUC zawierających nano – cząstki i odtwarzających żel C – S – H w strukturze betonu. Celem stosowania środków było zwiększenie trwałości powierzchni betonowej, co zostało ocenione poprzez szereg badań diagnostycznych, powtarzanych w ciągu kilkunastu miesięcy, dzięki czemu możliwa była obserwacja rozłożona w czasie. Dla celów diagnostycznych używano między innymi badań ultradźwiękowych, kolorymetrycznych, twardości powierzchniowej czy zmian absorpcji wodnej. Długotrwały monitoring zastosowano również w przypadku miejsc, gdzie występują zarysowania betonu, które zostały również wypełnione iniektami na bazie mikro – zapraw (M4-SIKA oraz M12-SIKA) oraz tzw. past cementowych zawierających nano – rurki (CSGI-2 i CSGI-3). Badania wykazały, że zarówno w przypadku konsolidantów, jak i iniektów zaobserwowano pozytywny wpływ zastosowanych środków na właściwości fizyczne i mechaniczne betonu historycznego w Hali Stulecia.
W projekcie analizowano m.in. takie obiekty jak betonowa rzeźba Eduarda Chillidy “Elogio del horizonte” będąca symbolem położonego na północy Hiszpanii miasta Gijon, charakterystyczne konstrukcje Eduardo Torroja czy Pomniki Wojenne w Torricella Peligna we Włoszech. W Polsce badaniom poddano również dworzec kolejowy Warszawa Powiśle według projektu Arseniusza Romanowicza i Piotra Szymaniaka.
Etapem końcowym projektu było sformułowanie na podstawie wyników badań na Hali Stulecia oraz na innych obiektach uczestniczących w projekcie, wytycznych dotyczących ochrony i konserwacji historycznych obiektów betonowych. Patronem tego zadania i jednocześnie uczestnikiem projektu była organizacja ICOMOS (International Council on Monuments
and Sites) afiliowana przy UNESCO.
Szczegóły na innovaconcrete.eu
